Ah, eg har nett returnert frå nesten to veker i Tokyo, og minnst eit album eg trur dei aller, aller fleste har gløymd: The City (1990) av Vangelis.
Det seiest at å oppleve Tokyo er nøyaktig slik Sofia Coppola formidlar kjensla gjennom sine karakterar Bob Harris og Charlotte i
Lost in Translation (2003). Eg må seie at det er i all hovudsak heilt korrekt, i alle fall i mi erfaring.
Men nok om det, attende til poenget. I 1982 leverte Vangelis lydsporet til Ridley Scott sitt seminale verk
Blade Runner, sett i futuristiske Los Angeles anno 2019. Scott lot seg inspirere av Tokyo for å skape sin visjon: Neonlys, merkelege, lugubre sjapper, hybridkultur utan sidestykke; punks av alle slag - det perfekte
metropolis in futurum: cyberpunk sjangeren sin hovudstad. Truleg lot William Gibson seg inspirere av Scott sitt "Los Angeles-Tokyo"i sine romanar, og la grunnlaget for den Cyberpunk-sjangeren Gibson er kreditert som forfadar av (Neuromancer kom ut i 1984). Om Tokyo verkeleg var slik Scott (og Gibson) presenterer den i 1983 kan eg
verkeleg ikkje seie, men om den er slik i dag? Hell yes. Fusjonen av neonlys, murstein, sement, stål, glas, tre, vatn, asfalt, punks av alle slag, små gatekjøkken på hjul,
fusjon av lydar og luktar av ukjend opphav: annonseringar frå metroen, karaoke frå karaokesjapper, pachinko-bikube-drønning, seljarar frå alle tenkelege butikkar hyle ut sine fabelaktige tilbod over megafonar, gatemusikantar som spelar for å vise at dei kan og ikkje for å tene pengar/matodørar av alle tenkelege nyansar, eksos, smog, luftreinsingsanlegg, parfyme, våt asfalt....
For to dagar sidan (fyrste September 2007) hadde Blade Runner: Final Edition premiere på
64th Venice Film Festival. Historia bak denne "endelege versjonen" av Blade Runner er fascinerande nok til ei heil bok (og, indeed, fleire fins). Wikipedia har mangt å seie om saka, så i stedet for å ramse opp detaljane sender eg dykk like greit vidare dit. Filmen skal etter sigene ha kinopremiere i Europa, men det virkar lite sannsynleg at den vert sett opp i Noreg (det har berre vore snakk om DVD-utgjevinga), men uansett, om eg IKKJE får spesialutgjevinga til bursdagen min om to månadar vil eg aldri tilgje venane mine. Den ser nemleg slik ut (høgre) (og inneheld dette)! Sidan Blade Runner: Director's Cut er den beste filmen eg nokon gang har sett ventar eg eg i andelaus spaning på denne utgjevinga. Men nok om meg - eg starta heile greia med Vangelis, så eg må nesten avslutte med han.
Lydsporet av Vangelis fanga brilliant emosjonane Scott forsøkte å uttrykke gjennom sitt dystopiske bylandskap prega av isolasjon, nedbør og pessimisme, men grunna ei uovereinstemming mellom Vangelis og (ein kan berre anta) produsentane nekta han å la dei gje bruke hans framføring av lydsporet på albumutgjeving, som er grunnen til at det finst eit tulleOST av "The New American Orchestra" (ei samling musikarar kun samla for nyinnspeling av lydsporet for albumet).
Vangelis gav endeleg ut lydsporet som eige album i 1994, men då mellom anna utan det mest kjende temaet, "Blade Runner Theme" (som derimot finst på samlealbumet
Themes (1989)). Til dags dato er dei einaste komplette
Blade Runner-lydspora bootlegs, men kanhende ein ultimat versjon kjem i høve
Blade Runner Final Edition?
Uansett må Vangelis ha likt det han skapte med
Blade Runner, for i 1990 gav han som sagt ut albumet
The City. Med eit lydbilete som
heilt klart gjev assossiasjonar til Tokyo (og L.A., Paris og New York), med Japansk-inspirert gauling (på japansk) a la Kenji Kawai sitt lydspor til
Kôkaku kidôtai (Ghost in the Shell, 1995), Roman Polanski(!) som spør etter morgonaviser i grålysninga med annonseringar frå Tokyo subway i bakgrunnen (og kven har vel ikkje vitja Tokyo og teke ein av dei fyrste toga heim kl 5-6 i stedet for siste kl 12?) :
[footsteps][voice of Roman Polanski]:Is the city open?[voice of Emanuelle Seigner]:C'est beau Roman, c'est beau.[voice of Roman Polanski]:Are there any morning-papers yet?Too early?A sandwich.Thanks.[footsteps fading]
The City er det perfekte lydspor til Tokyo - i alle fall om ein kombinerer det med
Lost in Translation-lydsporet av (hovudsakleg) Kevin Shields (frå My Bloody Valentine) og litt lett Japansk jazz-ska a la Ai Otsuka (
Tokyo Midnight), samt Kenji Kawai - og er eitt av mine favorittalbum den dag i dag.